निर्णय नं. ६७७८ – लिखत वदर
निर्णय नं. ६७७८ ने.का.प. २०५६ अङ्क ९ पूर्ण इजलास माननीय न्यायाधीश श्री मोहनप्रसाद शर्मा माननीय न्यायाधीश श्री गोविन्दवहादुर श्रेष्ठ माननीय न्यायाधीश श्री इन्द्रराज पाण्डे...
निर्णय नं. ६७७८ ने.का.प. २०५६ अङ्क ९
पूर्ण इजलास
माननीय न्यायाधीश श्री मोहनप्रसाद शर्मा
माननीय न्यायाधीश श्री गोविन्दवहादुर श्रेष्ठ
माननीय न्यायाधीश श्री इन्द्रराज पाण्डे
सम्वत २०५५ सालको दे.पु.इ.नं. .. ५५
फैसला मिति : २०५२।३।२।६
मुद्दाः लिखत वदर ।
पुनरावेदक
वादी : जि.महोत्तरी.एकरहिया गा.वि.सं. वडा नं. १ वस्ने कृष्ण देव झा मैथिली
विरुद्ध
प्रत्यर्थी
प्रतिवादी : ऐ.ऐ. वस्ने नागेश्वर ओझाइन समेत
§ वादी दावा नपुग्ने भन्ने शुरु फैसला र वादीको नालेस गर्ने हकदैया नभएको भनि फिराद खारेज गर्ने गरेको पुनरावेदन अदालतको फैसलामा तात्विक भिन्नता भए नभएको कुरा मुद्दा मुद्दाको परिप्रेक्ष्यमा मात्र विचार हुन सक्ने हुन आउंछ । प्रस्तुत मुद्दाको सम्वन्धमा हेर्दा शुरु महोत्तरी जिल्ला अदालतले स्त्री अंशधनको महलको २ नं.ले छोरा नहुने विधवा स्त्रीको लागि हकवाला वा अरु कसैको मंजुरी लिनु पर्ने कानूनी वाध्यता नरहेकोले लिखत वदर गरी पाउं भन्ने वादी दावा पुग्न नसक्ने ठहर्छ भनी फैसला गरेको देखिन्छ भने पुनरावेदन अदालत जनकपुरवाट स्त्री अंशधनको २ नं. ले प्र. नागेश्वरीको छोरा नहुंदा वादीलाई नालेस गर्ने हकदैया नै नहुंदा फिराद खारेज गर्नुपर्नेमा शुरुले इन्साफ गरेको उल्टि हुन्छ । हकदैया विहीन व्यक्तिको फिराद खारेज हुने ठहर्छ भनी शुरु जिल्ला अदालतले अंगालेको स्त्री अंशधनको महलको २ नं. कै आधारमा फिराद खारेज गरेको देखिन आयो । यसर्थ जुन कानूनको आधारमा शुरुले वादी दावी नपुग्ने ठहर्याएको हो त्यहि कानूनको आधारमा पुनरावेदन अदालतले वादीको नालेस गर्ने हकदैया छैन भनी फिराद खारेज गरेवाट यी दुइ अदालतहरुको फैसलामा उद्घोषणात्मक रुपमा भिन्नता देखिएतापनि तात्विक असर केही परेको छ भन्न सकिने अवस्था भएन । अतः यस्तो अवस्थामा न्याय प्रशासन ऐन, २०४८ को दफा ९(१)(ग) अन्र्तगत पुनरावेदन अदालत जनकपुरको फैसला उपर यस अदालतमा पुनरावेदन लाग्न नसक्ने ।
(प्र.नं. १२)
पुनरावेदक तर्फबाट : विद्वान अधिवक्ता श्री राम प्रसाद भटृराई
प्रत्यथी तर्फबाट :
अवलम्वित नजिर : दे.पु.इ.नं. ४८, पुनरावेदक रामचलितर मण्डल विरुद्ध मुलुकी मण्डल धानुक, बृहत पूर्ण इजलासबाट मिति २०५२।१।१५ मा भएको फैसला
फैसला
न्या.मोहनप्रसाद शर्माः सर्वोच्च अदालत नियमावली, २०४९ को नियम ३(१) (क) वमोजिम यस इजलास समक्ष पेश हुन आएको प्रस्तुत मुद्दाको संक्षिप्त व्यहोरा यस प्रकार छः
२. मुल पुरुष हसिलालको २ छोरा जेठा मुनिधर कान्छा सुन्दर झा भएका मुनिधरको छोरा जयकान्तको २ भाई छोरामा जेठा वासुदेव झा कान्छा म फिरादी कृष्णदेव झा हुं । वासुदेवको छोरा रामनारायण हुनु भएको । प्र. नागेश्वरी सुन्दर झाको छोरा यसोदर झा की पत्नी हुन । यसरी नागेश्वरी काकी र रामनारायण भतिजा हुन । रामनारायण नागेश्वरीको नाती नाता पर्ने हुंदा नागेश्वरीको सवभन्दा नजिकको हकदार म फिरादी हुं । प्र.रामनारायण झाले नागेश्वरीलाई आफ्नो प्रभाव पारी धर्मपुत्र कायम गरी लेखाएको धर्मपुत्रको कागज उपर मेरो उजुरी परी सो लिखत वदर भएको मिसिल प्रमाण मौजुद छ । नागेश्वरीको रेखदेख सेवा र निजको सासु परलोक हुंदा कृया समेत मैले नै गरेको छु । प्र. नागेश्वरीको अपुताली खाने हकवाला म फिरादी भएको हुंदा निजसंग कुनै किसिमको कागज गराउंदा मेरो रोहवरमा गर्नुपर्ने मेरो मन्जूरी वेगर हक छाडेको कुनै कागज गर्न गराउन नहुनेमा तपसिलमा उल्लेखित जग्गाको वकपत्रको लिखत प्र. नागेश्वरीले प्र. रामनारायणलाई मिति ०४६।११।३ र नं. ३१४४ वाट पारित गरी दिनु भएको जो कानून प्रतिकूल छ । मेरो साक्षी प्रमाण वुझी उल्लेखित र.नं. ३१४४ को वक्सपत्रको लिखतमा उल्लेखित तर्फवाट कित्ता पिच्छे आधीको लिखत वदर गरी पाउं भन्ने वादी ।
तपसिल
जिल्ला गा.पं. वा.नं. कि.नं. क्षेत्रफल तर्फबाट
महोत्तरी एकर हिया १(क) २४२ ०.५.० पूर्व
,,